Ansichtkaart
- Een ansichtkaart is een briefkaart met een picturale afbeelding aan een kant.[1]
- Een ansichtkaart is een prent(brief)kaart. Overgenomen uit het Duitse ansichtskarte of ansichtspostkarte, waarbij ansicht in de oorspronkelijke betekenis 'gezicht op' inhield.[2]
- Een ansichtkaart is een kaart met afbeelding, bedoeld om per post te versturen, synoniem voor prentbriefkaart.[3]
Contents
Varianten
- Ansichtkaart bouwplaat, zie Arp (Amsterdam)
- Reclameansichtkaart
- Plikart (geïllustreerd)
Afgeleiden
- Postcard(filmpje) - video’s – de zogenaamde postcards – die, geheel in de traditie van het Songfestival, tijdens de halve finales en de finale de optredens van de artiesten introduceren tijdens het Sonfestival 2021 (2020) in Rotterdam. In elke postcard staat een zogenaamd tiny house centraal, dat symbool staat voor de huiskamer die tijdens de Coronacrisis zo’n centraal onderdeel is geworden van ons leven.[4][5]
Digitale ansichtkaarten
Naast de hiervoor genoemde omschrijving van een ansichtkaart, bestaan ook ansichtkaarten die geen fysieke vorm hebben, zogenoemde E-cards.[6] De hier getoonde filmpjes tonen digitale ansichtkaarten in de vorm van een video. Ze bestaan ook met alleen een stilstaande afbeelding. Beide kaarten tonen op de beelden het Rijksmuseum.
Geschiedenis
Penny Penates
Kenmerken
Massamedium
Sándor Békési komt tot een aantal kenmerken van ansichtkaarten, waaronder dat het een massamedium is.[7] Hoe massaal is de vraag en hieronder wordt geprobeerd daarop een antwoord te geven. De beschikbare data betreft vooralsnog de jaren vanaf 1879 tot de jaren '60 van de twintigste eeuw.[8][9] Het totaal aantal verstuurde briefkaarten, daaronder vallen ansichtkaarten, kent in Nederland een hoogtepunt tijdens de Eerste Wereldoorlog. Zo werden in 1918 geschat 180 miljoen briefkaarten verstuurd. Daarna neemt het drastisch af, waarna een geleidelijke toename te zien is. Die toename is toe te schrijven aan de groei van de bevolking en toename van het toerisme. Kijken we naar het aantal verstuurde briefkaarten per hoofd van de bevolking hieronder dan zien we een ander beeld.
We zien dat het aantal verstuurde briefkaarten per hoofd van de bevolking geleidelijk afneemt. Een trend die zich inzet vanaf de jaren '20 van de 20ste eeuw. De verklaring hiervoor is dat er andere communicatievormen delen van de sociale functies van de ansichtkaart hebben overgenomen. Denk hierbij vooral ook aan de telefoon en telegraaf.
Alternatieve termen
- aanblikkaart[10]
- aangezichtsbriefkaart[11]
- aanzicht[12]
- aanzichtskaart[13]
- afbeeldingskaart[14]
- ansicht[15]
- ansichtskarte[16]
- ansichtspostkarte[17]
- beeldbriefkaart[18]
- beeldkaart[19]
- briefplaatje[20]
- geïllustreerde briefkaart[21]
- groetkaart[22] [23]
- kijkjeskaart[24]
- kunstkaart[25]
- plaatbrief[26]
- plaatbriefkaart[27]
- plaatjeskaart[28]
- plaatkaart[29]
- postplaat[30]
- postprent[31]
- postprentkaart[32] [33]
- prentbriefkaart[34]
- prentkaart[35]
- sierbriefkaart[36]
- sierkaart[37]
Ondernemerschap en opdracht
Een ansichtkaart ontstaat niet op zichzelf. Bij de totstandkoming van een uitgave spelen constant diverse belangen en partijen mee. Om een idee te geven van actoren (niet uitputtend) :
- Opdrachtgever
- Uitgever
- Beeldvervaardiger (Fotograaf, etser, graveur e.d.)
- Adverteerder
- Drukker
- Verkoper
Ter illustratie een moderne uitgave:
Ken je het oeuvre van de uitgever wat beter dan weet je dat de pinguïn en de vos veelvuldig samen te zien zijn op kaarten en waarschijnlijk een stelletje vormen. Beide zijn het overigens zelf ook kapiteins maar laten zich hier toch rondvaren met vrienden.
De Panda wordt alleen maar gesignaleerd op kaarten met daarop het Rijksmuseum.
Het Rijksmuseum wordt hier gepresenteerd als plaats waarlangs je met een rondvaartboot vaart en waar die boten ook aanmeren.
De hier afgebeelde ansichtkaart werd in 2014 uitgegeven door Mingface (Amsterdam). Deze eigentijdse uitgever is in korte tijd populair geworden. Omdat het bedrijf en de daarbij behorende werkzame personen veelvuldig gebruik maken van social media, weten we relatief veel over de kaart. Bij oudere ansichtkaarten zijn de diverse spelers bij de totstandkoming van een uitgave soms veel moeilijker te achterhalen.
- De opdrachtgever is hier Canal Cruises (nu Stromma), een rondvaartbotenmaatschappij te Amsterdam. Ter promotie van rondvaarten gaven ze het bedrijf Mingface de opdracht een kleine serie ansichtkaarten uit te geven.
- De uitgever Mingface had in 2014 nog maar een klein oeuvre. Ze werkten in opdracht , veel voor musea, en uit eigen initiatief. Soms had dat initiatief een liefdadig karakter. Waar ze sinds de start in 2012 vooral bekendheid mee kregen waren diverse vrolijke dierenfiguren in een voornamelijk Amsterdamse setting,
- De illustrator is Puk Fenneman (Coolpuk), zij ging in 2012 een samenwerking aan met Sebastiaan Duong van Mingface. Op 14 mei 2014 kondigde ze het ontwerp van de kaart online aan.
- Canal Cruises is naast opdrachtgever ook adverteerder door 'in product placement': De rondvaartboot met logo van het bedrijf.
- Zeer waarschijnlijk dat Koopmans' drukkerij de druk verzorgde, daar werkte Mingface veel mee samen. De verwerkingstijd van het bedrijf ligt rond de 2 weken. Na binnenkomst van een ontwerp zijn de kaarten dus binnen die tijd klaar.
- De verkoper(s): In de eerste plaats Canal Cruises. Deelnemers aan rondvaarten konden (en kunnen) ansichtkaarten kopen bij de diverse vertrekhaltes. Al op 20 juni 2014 lagen ze in de diverse vertrekhaltes te koop. In de tweede plaats is dit de uitgever. De uitgever heeft zich ook het recht voorbehouden de kaarten zelf op de markt te brengen. Daarnaast zijn dit vooral ook wederverkopers, omdat Mingface niet alleen zelf direct aan publiek verkocht maar ook als groothandel acteerde.
Verzamelen van ansichtkaarten
Deltiologie
Deltiologie (van het Griekse deltion, kleine kaart of afbeelding en van logos, wetenschap/studie/kennis) is een niet-ingeburgerde benaming voor het verzamelen en de studie van ansichtkaarten. Een deltioloog is iemand die zich bezig houdt met het verzamelen en bestuderen van ansichtkaarten. De term is in november 1944 voorgesteld door Dr. Rendell Rhoades (Leesburg, 1 maart 1914 - Ashland, 26 september 1976) een verzamelaar uit Blanchester, Ohio en professor in de Biologie aan Ashland University,. Na een vraag van Bob Hendricks, redacteur van Post Card Collectors Magazine, voor het bedenken van een naam voor hun verzamelgebied, ging Rhoades op zoek. Hij kwam te raden bij bibliothecaresse en oude talen kenner Ethel Melsheimer Miller (Van Wert, 17 juli 1885 - Sarasota, 25 juni 1975) van de Ohio State University. Zij stond ook bekend als spellingscontroleur van wetenschappelijke namen en termen.[38] Die consulteerde Dr. Kenneth Morgan Abbott (Lincoln, 3 mei 1906 - Columbus, 21 juli 1988) van het departement klassieke talen van Ohio State University. Samen kwamen ze tot de naam deltiologie en Rhoades stelde deze naam vervolgens voor, waarna Hendricks deze publiceerde. Rhoades gaf overigens in 1970 de credits aan Mrs. Melsheimer Miller als vinder van de naam. In de jaren '50 en '60 raakte de term in de Verenigde Staten ingeburgerd.[39][40] [41][42][43]
In het Duits wordt Philokartie (liefhebber/vriend van kaarten) gebruikt voor het verzamelen en de studie van briefkaarten, waaronder zeer vaak ansichtkaarten. In het Frans wordt hiervoor Cartophilie gebruikt. In het Nederlands kennen we verder Filatelie, de liefhebberij voor het verzamelen van postzegels, en in een ruimere omschrijving het verzamelen van poststukken. Hieronder vallen weer briefkaarten maar niet zozeer ansichtkaarten.
Musea (fysiek) gespecialiseerd in ansichtkaarten
Ehagaki Museum (絵葉書資料館), 1 Chome-7-20 Utashikiyama, Tarumi Ward, Kobe, Hyogo, Japan. Geopend sinds november 2004 en gewijd aan de Japanse ansichtkaart.[44]
Le carton voyageur, 3 avenue Jean Moulin, 56150 Baud, Frankrijk. In de collectie meer dan 120.000 kaarten met betrekking tot Frankrijk, waarvan 75.000 met betrekking tot de provincie Bretagne. Het museum is geopend in juni 1996 en heeft sinds 2017 de status van nationaal museum.[45] [46] [47]
Donald McGill Museum, Royal Victoria Arcade, Union Street, Ryde, Ilse of Wight, Groot-Brittannië. Geopend op 10 juli 2010 is het museum gewijd aan illustrator Donald McGill, die zeker 12.000 ontwerpen voor ansichtkaarten met een humoristisch thema ontworpen heeft. [48] [49]
Musée de la Carte Postale, 4 avenue Tournelli, 06600 Antibes, Frankrijk. Opgericht 1 juli 2000. [50]
Museo della cartolina e del collezionismo minore "Salvatore Nuvoli", Via G. Galvagni, 10, 38060 Isera TN, Italië. Opgericht in de jaren '80 van de twintigste eeuw. Collectie van ca. 35.000 ansichtkaarten. [51]
|
Dit artikel of deze paragraaf is een persoonlijk betoog of essay. De pagina geeft naast een beschouwing ook de mening weer van de auteur(s). Voel je vrij om aanpassingen te maken of erover te discussiëren op de overlegpagina. Auteur(s):DustyJacobs (talk)
|
 |
Mee bezig Aan dit artikel of deze sectie wordt de komende uren of dagen nog druk gewerkt.
Klik op geschiedenis voor de laatste ontwikkelingen. |
 | Terminologie |
|---|---|
|
ansichtkaart · briefkaart · E-card · kaart · prentbriefkaart · wenskaart | |
Bronnen, noten en/of referenties
|
